Volksmuziek, met name traditionele polyfone koor uitvoeringen, hebben een speciale plek in de culturele waarden van het Georgische volk. De Georgische volksmuziek kan zonder enige overdrijving als uniek worden beschouwd in de wereld van muziek cultuur. Als we denken aan de wereld muziek kaart, zullen we zien dat Georgië een polyfonie-oase is in de woestijn van monotone muzikale tradities. De traditie van de polyfonie uit de oudheid is bewaard gebleven tot op de dag van vandaag.
Elke regio van Georgië heeft een eigen specifiek muzikaal dialect en een eigen wijze van uitvoering, maar niettemin hebben ze allemaal dezelfde intonatie en harmonie kenmerken. Hier kan een parallel worden gemaakt met de natuurlijke diversiteit van het land. Het is een stijl die voorkomt in drie specifieke vormen: de complexe polyfonie wordt gevonden in Svanetia, waarbij alle stemmen hetzelfde ritmisch patroon volgen maar een harmonische progressie produceren; de polyfone dialoog die typisch is voor Oost-Georgië met twee hoge stemmen over een aanhoudende bas, en de contrastieve polyfonie, wijdverbreid in West-Georgië, die wordt gekenmerkt door overwegend driedelige partituren..
Georgische volksliederen worden meestal geschreven in driedelige polyfonie, al worden vierdelige partituren ook gevonden, zoals blijkt uit werkliederen uit Gurian en Adzharian. Eenstemmig zingen heeft overleefd in een paar bergachtige gebieden en individuele voorbeelden van monofone nummers zijn soms te vinden in zowel West- als Oost-Georgië. Zij omvatten werk-, wiege- begrafenis- en rouw-liedjes en gaan soms vergezeld door oorspronkelijke instrumenten.
Bij het horen van een opname van het Gurian marslied Khasanbegura zei Igor Stravinsky: "Een van de meest indrukwekkende recente muzikale ervaringen heb ik te danken aan de tapes van meerstemmige zang opgenomen in bergdorpen in de buurt van Tiflis. De ontdekking van een actieve traditie, variërend van het uitvoeren van tiende-eeuwse conductus en organum naar Hoog Renaissance, was een belangrijke vondst en draagt mijns inziens bij aan het feit dat kennis van uitvoeringen meer waard is dan het overnemen van meer muziek. Het jodelen, 'krimanchuli' genaamd in het Georgisch, is de meest viriele vocale prestatie die ik ooit heb gehoord."
Het is logisch dat de rijke muzikale traditie aan de wieg stond van de professionele kerkelijke muziek direct na de introductie van het christendom in Georgië (IVe eeuw). Dit genre werd vooral ontwikkeld in de lokale kerkelijke academies en scholen (Gelati, Ikalto) en de Georgische culturele centra in het buitenland (Jeruzalem, Athoni, berg Sinai, Petritsoni (Bulgarije)). De collectie van liederen uit de VIII-X eeuw (de bekendste daarvan zijn de lofzangen van Michael Modrekili van IX-X cc.) voorzien in een grote verscheidenheid aan teksten en originele muzikale symbolen. Georgische en buitenlandse onderzoekers werken er aan om ze te ontcijferen.
Al deze liedjes weerspiegelen de creatieve verbeelding van de Georgische natie, haar sterk ontwikkelde auditieve gevoeligheid en het complexe en verfijnde muzikale denken. Het is geen toeval dat in 1977 een opname van het lied Chakrulo in de ruimte werd gelanceerd aan boord van een Amerikaanse ruimtesonde als een voorbeeld van de menselijke beschaving.
Helaas is het te wijten aan de historische en politieke situatie dat de Georgische cultuur werd afgesneden van de hoofdstroom van de ontwikkeling van de Europese muzikale cultuur. Pas in de XIX eeuw, ondanks de annexatie van Georgië door Rusland en het daaropvolgende koloniale beleid en de russificatie, begon Georgië een academische nationale muzikale cultuur te ontwikkelen met een oriëntatie op de Europese muziek. De kennismaking met de Europese opera stimuleerde de ontwikkeling van dit genre en binnen een aantal jaren werden de nationale opera's gemaakt door de componisten Z. Paliashvili, M. Balanchivadze, D. Arakishvili en V. Dolidze. De jaren '20 - '30 van de 20e eeuw werden gekenmerkt door de ontwikkeling van kamer- en symfonische muziek genres.
De Georgische muziek-cultuur wordt erkend in vele landen van de wereld. Componisten G. Kancheli, S. Tsintsadze en S. Nasidze, dirigent J. Kakhidze, violisten L. Isakadze en M. Iashvili, pianisten E. Virsaladze, L. Toradze, Singer P. Burchuladze - laureaat van een aantal internationale wedstrijden – het Georgische Staats String Quartet en het Georgische Staats Chamber Music Orchestra genieten succes in toonaangevende concertzalen van de wereld.
Het bestaan van eerste klas symfonieorkesten, muziektheaters in verschillende steden, een breed netwerk van muzikale scholen, een onderscheiden oorspronkelijke nationale school voor componisten lijkt ongelooflijk indien men rekening houdt met het feit dat de academische muziek volgens Europese normen slechts een aantal decennia bestaat. In feite ontstond het pas aan het einde van de XIXe en het begin van XX eeuw. De oorsprong voor de snelle ontwikkeling ligt in het hoge potentieel en de oude geschiedenis van de Georgische muzikale cultuur. De AD-manuscripten geven reeds informatie over Georgische beschaving - Soemerische spijkerschrift-inscripties maken melding van de oorspronkelijke muzikale rituelen van de stammen die op het grondgebied van Georgië voorkwamen. Uit archeologische opgravingen is gebleken dat de oude muziekinstrumenten, salamuri (buis), Changi (snaarinstrument), enz. dateren van XVIII - XXV AD. Het belang van muziek in het leven van Colchis en de Iberiërs werd benadrukt door de oude Griekse historici Herodote, Xenophon.
Georgisch Kerkelijk Lied
Christendom werd de staatsgodsdienst van Georgië in de eerste helft van de 4e eeuw, in 337. Sinds die tijd zijn christelijke kathedralen gebouwd en worden kerkdiensten uitgevoerd en dus begon het christelijke kerkgezang. Het oorspronkelijk Georgische kerkgezang onderging buitenlandse invloeden, afkomstig uit Palestina en Syrië aan de ene kant en Byzantijnse aan de andere kant. Maar de oorspronkelijke hymnographische patronen zijn ontstaan sinds de 5e eeuw.
Georgisch kerkgezang van de 7e eeuw was al bevrijd van buitenlandse invloeden. Polyfonie stroomde in het kerkgezang en veroorzaakte een een nationalisatie van het Georgische kerklied. Dit proces was gebaseerd op de de overvloed van elementen uit de volksmuziek, die meer afhankelijk werd in de de volgende eeuwen.
შენ ხარ ვენახი Cherubic Hymn (XII century). Sheet music in PDF (eng).
I looked for you little grave,
My heart choked with pain.
I wept and called out Souliko,
Overwhelmed by your misfortune.
I saw a rose in the forest,
From which dew ran like tears.
In my sorrow, I cried: "Souliko,
Is this you, who has flowered so far away?"
A shivering of leaves above me,
And through the dark, silent underwood,
The nightingale's song resounding,
As if he were saying: "It's me".