Kartveli - de Georgische naam voor de Georgische natie is afgeleid van inheemse proto-Georgische stammen bekend als de Karts, die opkwamen rond de 8e eeuw voor Christus in het oostelijk deel van Georgië langs de Mtkvari-rivier.
Mensen van dit land worden Kart-Veli genoemd en het land stond bekend als Sa-kartvelo. De eerste Griekse kolonisten en reizigers die het land bezochten, vonden een volk met ontwikkelde landbouw en wijnbouw en noemden de inwoners van het gebied 'Georgiërs van het Griekse woord geos-(aarde). Georgië is ook bekend als Gurjistan - mensen aanbidden Sint George in de oostelijke landen van de wereld. De etnische naam Gurji werd gebruikt door Perzen en Arabieren.
De inwoners van Georgië vochten door de eeuwen heen vaak voor hun onafhankelijkheid en het behoud van nationale integriteit. Ondanks het worstelen met invloeden van buitenaf uit Achamenid en Sassanidische Perzië, de Griekse, Romeinse, Perzische, Arabieren, Seltsjoeken, Ottomaanse en Russische rijken, is Georgië er altijd in geslaagd om zijn nationale kenmerken, religie en cultuur te behouden.
Etnografische-historische regio's van Georgië
|
Georgische traditionele kledingstukken
1, 2 - Svani; 3, 4 - Megreli; 5, 6, 20, 27 - Imereli; 7, 8 - Rachveli; Ethnographic images by Vakhtang Itonishvili |
||||||
Karakterschets van de Georgiër
God was al het land van de aarde aan het verdelen aan de volkeren. De Georgiërs waren echter veel te laat; een aantal families waren bij elkaar te gast en natuurlijk werd er een groot banket georganiseerd. Ze hadden tot laat gegeten, gedronken en gezongen. Toen ze later bij God kwamen had die alle aarde al verdeeld over de volkeren. Toen ze hem vertelden dat ze een feest hadden gehouden en daarom te laat waren gekomen glimlachte God en gaf hen het laatste stukje aarde, het stuk dat hij voor zichzelf had gereserveerd. Zo is het gekomen dat de Georgiërs het allermooiste stukje van de aarde bewonen.
Dit traditionele Georgische verhaal is bijna een perfecte karakterschets van de Georgiërs. Het bevat de volgende kernwoorden: familie, godsdienst, het vaderland, gastvrijheid, eten en drinken, kunst en het lot. Op een gemiddelde feestavond wordt op al deze zaken een toost uitgebracht, misschien met uitzondering van "het lot".
Familie
Familie is voor de Georgiër enorm belangrijk. Misschien heeft dit te maken met de moeilijke omstandigheden waarin de Georgiërs hebben moeten leven. Op je familie kun je altijd terugvallen. Er is altijd groot respect voor elkaar en de afstand tussen jongeren en ouderen in de familie lijkt kleiner te zijn dan bij ons. In gezelschappen staan kinderen altijd centraal en krijgen zeer veel aandacht, wellicht meer dan goed voor ze is. Georgiërs zijn niet alleen individuen, maar in belangrijke mate ook representanten van hun familie. Ten allen tijde moet de familie-eer hoog worden gehouden en de leden oefenen altijd een zeer sterke controle op elkaar uit, vooral als het gaat om de partnerkeuze.
Godsdienst
Vrijwel alle Georgiërs zijn christelijk en komen regelmatig in de kerk. Met name na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie heeft de religie weer een belangrijke plaats ingenomen in het dagelijkse leven van de meeste mensen. Hierbij krijg ik af en toe wel de indruk dat Georgiërs over het algemeen meer "religieus" zijn dan "gelovig". De eigen Georgisch-orthodoxe kerk vormt een zeer sterk bindmiddel en neemt een centrale plaats in in de Georgische maatschappij.
Het vaderland
Ook op het vaderland wordt veelvuldig getoost. In de geschiedenis is al gebleken dat Georgië zeer veel te maken heeft gehad met buitenlandse overheersing. Een Georgiër is trots op zijn vaderland en ten allen tijde bereid om het te verdedigen.
Gastvrijheid
"De gast is een zendeling van God", "Wee de dag dat een Georgiër zich niet in de schulden steekt om een gast te ontvangen" of "Een Georgiër dient zelfs zijn grootste vijand goed te onthalen als die op bezoek komt". Dit zijn gevleugelde uitspraken in het Georgisch en, hoe overdreven ze ook klinken, Georgiërs zijn inderdaad extreem gastvrij. Met name buitenlandse gasten worden zeer royaal onthaald en kan soms zelfs als beknellend worden ervaren.
Eten en drinken
Bij gastvrijheid hoort natuurlijk een goed gevulde tafel. Het land is zeer vruchtbaar en het klimaat is uitstekend voor landbouw en veeteelt. Hierdoor is er een zeer groot aanbod aan verschillende producten en is de keuken zeer veelzijdig. Elke streek heeft zijn eigen, vaak eeuwenoude gerechten en zijn eigen wijn. Georgiërs staan bekend als goeie koks. Ook in Russische restaurants in Nederland werken vaak Georgische koks en op het menu staan meestal ook Georgische gerechten. Overigens is de keuken niet alleen het terrein van vrouwen. Ondanks het vrij traditionele rollenpatroon worden sommige gerechten altijd door mannen klaargemaakt, vooral vleesgerechten.
Kunst
Georgië heeft een sterke muziektraditie, met name wat betreft meerstemmige zang. Iedereen zingt graag en de meeste mensen zijn ook heel muzikaal. De etnische verscheidenheid van Georgië komt ook tot uiting in de muziek: elke streek heeft een grote hoeveelheid liederen en een eigen muziektraditie. Overigens blijft deze muziektraditie niet alleen beperkt tot zang: het land heeft ook vele beroemde muzikanten voortgebracht en relatief veel mensen beheersen een instrument, vaak op vrij hoog niveau. Ook op andere gebieden zijn Georgiërs erg talentvol: de Russische filmindustrie werd (wordt?) beheerst door Georgische acteurs en regisseurs, hetzelfde telt voor theater en dans. Dansen en acteren zit misschien wel een beetje in het bloed: Georgiërs zijn geenszins verlegen en zijn zeer temperamentvol en expressief. Andere gebieden waarop Georgiërs uitblinken zijn schaken, dammen en worstelen.
Het lot
Georgiërs zijn fatalisten. In mijn inleiding schreef ik dat er nooit op "het lot" getoost wordt, maar uit diezelfde toosten blijkt vaak wel het rotsvaste geloof in het lot. Met name wat betreft de sociale en economische situatie van het land betreft is iedereen ervan overtuigd dat hun vaderland een gouden toekomst te wachten staat. Alles komt goed en Georgië zal weer snel herstellen en spoedig net zo welvarend zijn als Nederland. Men lijkt nauwelijks te beseffen dat de mensen daar zelf ook een rol in spelen. "Het lot" is ook in zekere zin een godsdienstig begrip: men gaat ervan uit dat God de mensen gunstig gezind is en dat hij ervoor zal zorgen dat alles goed komt.
Door Ad Winnubst